«Հելսինկյան ասոցիացիա» իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպությունը հիմնադրվել է մարդու իրավունքների ոլորտում մի խումբ ակտիվիստների կողմից։ Գրանցվել է 1997թ․ ապրիլին ՀՀ Արդարադատության նախարարությունում: Կազմակերպության հիմնադիր նախագահն էր երջանկահիշատակ Միքայել Դանիելյանը: Ասոցիացիան իր գործունեությունն իրականացնում է 1975թ․ օգոստոսին Հելսինկիում ստորագրված «Եվրոպայում համագործակցության և անվտանգության համաձայնագրին» և կազմակերպության կանոնադրությանը համապատասխան։ Կազմակերպությունն ունի  մասնաճյուղ Վանաձորում:

Ասոցիացիան զբաղվում է մարդու իրավունքների հետ ուղղակիորեն կապված խնդիրներով և չունի քաղաքական, կրոնական կամ ազգային ուղղվածություն։ Առաքելությունը մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների, այդ թվում՝ խոսքի ազատության, կրոնի ազատության, խաղաղ ցույցերի և հավաքների իրավունքի պաշտպանությունն է, մասնավորապես՝ դատարաններում, ՔԿՀ-ներում, հոգեբուժական հաստատություններում, բանակում, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության կողմից ստորագրված մարդու իրավունքներին առնչվող միջազգային պայմանագրերով և համաձայնագրերով ստանձնած պարտավորությունների իրականացման մոնիտորինգը: Կազմակերպությունը տրամադրում է փաստաբանական ծառայություն և անվճար իրավաբանական խորհրդատվություն:

Ի նշան ժողովրդավարական արժեքների տարածման և քաղաքացիական հասարակությունում ձեռքբերած հաջողությունների՝ 1998թ․ մայիսի 18-ին Ասոցիացիան ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի կողմից ստացել է «Ժողովրդավարության և քաղաքացիական հասարակության» պատվոգիր: Մարդու իրավունքների ոլորտում երկարամյա արդյունավետ փորձի և մասնավորապես 2008թ․ քաղաքական թեժ իրադարձությունների ժամանակ ծավալած իրավապաշտպան գործունեության համար 2009թ․ հունվարին Մ․ Դանիելյանին շնորհվեց «Ազատության պաշտպան» մրցանակ: